Η Αεροπορική τραγωδία στις 6 Ιουνίου 1949

Στην καταγραφή της τοπικής ιστορίας υπάρχουν γεγονότα που απασχόλησαν το πανελλήνιο για την τραγικότητά τους ένα από αυτά το Αεροπορικό δυστύχημα το 1949 όπου αεροσκάφος της Τ.Α.Ε. έπεσε στην Μαλακάσα. Είχε ξεκινήσει από το Αεροδρόμιο του Αμυγδαλεώνα.

ΟΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ 

Περισσότεροι στρατιωτικοί, έμποροι και ανώτεροι κρατικοί υπάλληλοι.. Ο τύπος αυτός των αεροσκαφών μόλις που χωρά 25-30 άτομα. Η διαδικασία προσγείωσης είναι ομαλή , το αεροπλάνο τροχοδρομεί , οι έλικες σταματούν να γυρίζουν η πόρτα ανοίγει και οι επιβάτες αποβιβάζονται από αυτό. Σε λίγο ξεκινά η διαδικασία φόρτωσης των αποσκευών και των άλλων δεμάτων ενώ γίνεται και επιβίβαση των επιβατών. Είναι 22 άτομα άνδρες, γυναίκες ακόμα και μικρά παιδιά. Στους επιβάτες και ο διοικητής της 7ης Μεραρχίας , που είχε έδρα την Καβάλα Γεώργιος Κώτσαλος.

Το Αεροπλάνο μπαίνει στην διαδικασία απογείωσης και σε λίγα λεπτά χάνεται στον ορίζοντα μαζί και ο δυνατός ήχος από τις μηχανές του. Στο Αεροδρόμιο επικρατεί ησυχία, οι στρατιώτες είναι στις θέσεις τους όπως και οι ασυρματιστές στον πύργο ελέγχου.. Το αεροπλάνο σε προγραμματισμένες ώρες δίνει «αναφορά» μέσω ασυρμάτου στο Αεροδρόμιο . Τελευταία επικοινωνία του όταν βρίσκονταν πάνω από την Σκόπελο , τότε έπαυσε να στέλνει σήμα. Στον Αμυγδαλεώνα καλούν με τον ασύρματο συνεχώς το αεροσκάφος, μάταια όμως.. Οι άνθρωποι της Τ.Α.Ε. (της εταιρείας που είχε το αεροσκάφος) ανησυχούν , όπως και οι άνθρωποι του Αεροδρομίου.

Η Κωνσταντίνα Παπακοσμά αναζήτησε όλα εκείνα τα στοιχεία για το γεγονός εκείνο μέσα από τα δημοσιεύματα των εφημερίδων τις αναρτήσεις αλλά και τις τηλεοπτικές εκπομπές. Παρουσιάζει τα κυριότερα σημεία της τραγωδίας εκείνης.

Το εναρκτήριο σημείο της ιστορίας εντοπίζεται στις αρχές Φεβρουαρίου, συγκεκριμένα στις 4/2 του 1949 στο αεροδρόμιο της Κομοτηνής. Όπου μια Ντακότα της Τ.Α.Ε ( Τεχνικαί&Αεροπορικαί Εκμεταλλεύσεις) προσγειώνεται στο αεροδιάδρομο της πόλης. Το δεξιό πτερύγιο του αεροσκάφους DouglasDC 3, κατά την προσγείωση ακούμπησε στο έδαφος, σύρθηκε με αποτέλεσμα να αποκοπεί από το αεροπλάνο. Όλοι οι επιβάτες, συμπεριλαμβανομένου και του πληρώματος επέζησαν. Το αεροσκάφος επισκευάστηκε με αντικατάσταση του πτερυγίου και συνέχισε τα προγραμματισμένα δρομολόγιά του στη γραμμή Καβάλα-Αθήνα.

ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ

Το ημερολόγια γράφει 6 Ιουνίου του 1949. Το αεροπλάνο με νηολόγιο SX-BAI, ετοιμάζεται να απογειωθεί από το αεροδρόμιο Αμυγδαλεώνα της Καβάλας μεταφέροντας 22 επιβάτες, αναμεσά τους και ο υποστράτηγος Γεώργιος Κότσαλος.

Ήταν π Στρατηγός της 7ης Μεραρχίας και ταξίδευε από την Καβάλα προς την Αθήνα, με σκοπό να αναλάβει το τρίτο σώμα στρατού. Το αεροσκάφος επρόκειτο να απογειωθεί από την Καβάλα στις 16:50', αλλά λόγω κακοκαιρίας απογειώθηκε στις 17:20'.

ΟΙ ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ

Το αεροπλάνο δυστυχώς δεν μπόρεσε να αποφύγει την καθοδική πορεία και συνετρίβει, παρασύροντας στον θάνατο 22 ψυχές, 18 επιβάτες και 4 μέλη του πληρώματος.

Δεδομένου της κρίσιμης χρονικής στιγμής της πτώσης του αεροπλάνου, εν μέσω του Εμφυλίου Πολέμου, αναπόφευκτα πυροδοτήθηκαν σενάρια δολιοφθοράς. Ο Τύπος της εποχής θεώρησε ότι συνέβη κάποιου είδους σαμποτάζ λόγω της παρουσίας του στρατηγού Γεωργίου Κότσαλου στο αεροσκάφος. Δημιουργήθηκαν σενάρια ότι κομμουνιστές θέλησαν να δολοφονήσουν τον στρατηγό. Με ανακοίνωση της η Τ.Α.Ε, έκανε λόγο για ''εκ προχείρου εξετάσεως υπό των ειδικών της Εταιρίας σπεύσαντων εις τον τόπον του ατυχήματος, προκύπτουν σοβαραί υπόνιαι δολίας ενέργειας''. Όμως, τα σενάρια αυτά που αναφερόντουσαν σε σαμποτάζ, τέθηκαν σε παύση ως προς σεβασμό στους νεκρούς.

Δύο μέρες μετά το δυστύχημα, οι τεχνικές επιτροπές των ειδικών του Υπουργείου Αεροπορίας, σε συνεργασία με τις αστυνομικές και δικαστικές αρχές, απέκλεισαν την εκδοχή του σαμποτάζ ως αιτία της πτώσης. Αντίθετα, ανέφεραν την περίπτωση του αεροσκάφος να επλύγει από κεραυνό ή να παρουσίασε βλάβη ενώ βρισκόταν στον αέρα. Στις 13 Ιουνίου του 1949, εκδόθηκε πόρισμα από την επιτροπή διερεύνησης του δυστυχήματος, σύμφωνα με το οποίο, η μοιραία πτώση του αεροπλάνου οφειλόταν στην αποκοπή του δεξιού φτερού, το οποίο χάθηκε είτε λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών, είτε λόγω της μη επαρκής αντοχής του υλικού από το οποίο ήταν κατασκευασμένο.

Ευθύνες στράφηκαν και προς τον ''συνήθη ύποπτο'', τον πιλότο, Ελευθέριο Καραμανλέκο, του οποίου οι λάθος χειρισμοί εν μέσω της καταιγίδας συνέβαλαν στην πτώση. Βέβαια εδώ αναφέρεται ο λεγόμενος ανθρώπινος παράγοντας, και όχι ο μηχανικός.

Μετά το πόρισμα ήταν η σειρά του βουλεύματος από το συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθηνών όπου, εδραιώθηκε σαν αιτία της πτώσης του Douglas DC-3, η αμέλεια της Τ.Α.Ε και των αρμόδιων αξιωματικών του Υπουργείου της Αεροπορίας, οι οποίοι επιθεωρούσαν τα αεροπλάνα και εξέδιδαν πιστοποιητικά. Όλοι παραπέμφθηκαν σε δίκη ενώπιου του τριμελούς Πλημμελειοδικείου.

Η απόφαση του τριμελούς αναφερόταν στην αιτία του δυστυχήματος, που την επέδιδε στην αντικατάσταση της δεξιάς πτέρυγας του αεροσκάφους δια πτέρυγας άλλου αεροπλάνου. Αντικατάσταση η οποία έγινε στις 4/2/1949, χωρίς την απαραίτητη προσοχή, με αποτέλεσμα την αποκοπή της. Η απόφαση, όσον αφορά τους ενόχους, ήρθε σαν καταπέλτης, καθώς έκρινε ένοχους για ανθρωποκτονία εξ' αμελείας τρία στελέχη της Τ.Α.Ε. Αυτοί με τη σειρά τους άσκησαν έφεση και αφέθηκαν ελεύθεροι.

Πηγές του κειμένου είναι οι εφημερίδες της εποχής . Τηλεοπτικά στοιχεία από την εκπομπή ΜΗΧΑΝΗ του ΧΡΟΝΟΥ, από την Εκπομπή του ena channel ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ και από την εφημερίδα της Καβάλας ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ.