Η Καβάλα της μάθησης και της δημιουργίας
Η Καβάλα της μάθησης και της δημιουργίας
Του Κωνσταντίνου Π. Παπακοσμά*
Θα σας .. "ταξιδεύσω" νοερά στην Ελευθερούπολη Παγγαίου όπου εκεί τον σχολικό κόσμο και τις αναμνήσεις άλλων εποχών συγκεντρώνει στον ισόγειο χώρο της κατοικίας του, ο εκπαιδευτικός Βασίλης Βεργόπουλος. Ο αγαπητός Βασίλης με πολύπλευρη παρουσία στην εκπαίδευση τα περιβαλλοντικά προγράμματα αλλά και τον αθλητισμό έχει μια εντυπωσιακή συλλογή που εμπλουτίζεται συνεχώς τα τελευταία 20 χρόνια και περιλαμβάνει περισσότερα από 6.000 σχολικά εκθέματα.
Η έκθεση - μουσείο σχολικής ιστορίας αλλοτινών εποχών είναι ξεχωριστή και εκατοντάδες παιδιά και εκπαιδευτικοί την επισκέπτονται κάθε χρόνο. "Πρόκειται για όλα όσα σημάδευσαν τη σχολική ζωή εκατοντάδων μαθητών πουν κάποτε φορούσαν ακόμα ποδιές, μετέφεραν ξύλα για να ζεστάνουν τις τάξεις τους, προσπαθούσαν να κρατούν καθαρούς τους κονδυλοφόρους και να μη λερώνονται από το μελανοδοχείο, που έκαναν μάθημα καλλιγραφίας και διδάσκονταν ιστορία από χειροποίητους εικονογραφημένους χάρτες" λέει με ξεχωριστή αγάπη για την συλλογή του ο Βασίλης Βεργόπουλος.
ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ
Στον ισόγειο χώρο του σπιτιού στην γραφική Ελευθερούπολη αντικρίζει κανείς, σχολικές τσάντες, τετράδια και πλάκες, αλλά και έναν πολύ μεγάλο αριθμό σχολικών βιβλίων με ορισμένα να χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα. Πιάνεις στα χέρια σου μελανοδοχεία, κονδυλοφόρους χάρτες, ξύλινα θρανία, φωτογραφίες, απολυτήρια, πτυχία.
Έγγραφα από διορισμούς δασκάλων, εγκυκλίους του υπουργείου Παιδείας, όργανα φυσικής, χημείας και μαθηματικών, χειροποίητες εικονογραφημένες πινακίδες για την καλύτερη κατανόηση των μαθημάτων, σχολικές ποδιές, εγκυκλοπαίδειες, πολύγραφοι, καζάνια για την παρασκευή του συσσιτίου την περίοδο της κατοχής και του εμφυλίου, ακόμα και ..λαγοπόδαρα που τα παλιά χρόνια οι μαθητές χρησιμοποιούσαν για να σβήνουν τις πλάκες, όταν δεν υπήρχαν τετράδια.
Ο Βασίλης Βεργόπουλος γνωρίζει και την παραμικρή λεπτομέρεια για κάθε αντικείμενο αφού τα συγκέντρωσε ο ίδιος με κόπο και προσπάθεια χρόνων ..."είτε τα αγόρασα είτε με τα δώρισαν είτε τα βρήκα μέσα από τα... σκουπίδια, όταν δημοτικά σχολεία έκλειναν γιατί δεν είχαν άλλους μαθητές" μας είπε . Το βέβαιο είναι ότι διαθέτοντας ατέλειωτες ώρες, κόπο, χρήμα αλλά κυρίως πάθος συγκέντρωσε όλα αυτά τα υπέροχα αντικείμενα ως ένα δώρο στις επόμενες γενιές.
Κατά την διάρκεια της σχολικής χρονιάς το καταπληκτικό αυτό Μουσείο επισκέπτονται δεκάδες μικροί και μεγάλοι μαθητές. Η πανδημία ανέκοψε τις πολλές επισκέψεις , όμως λίγο πριν το κλείσιμο της σχολικής χρονιάς και με την επιστροφή στην κανονικότητα πολλά σχολεία επισκέφθηκαν ξανά το Μουσείο. Ο μεγάλος στόχος του Β. Βεργόπουλου είναι να βρεθεί ένας χώρος ικανός να στεγάσει την ανεκτίμητη αυτή συλλογή που ξυπνά μνήμες και αναμνήσεις.
Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ
Χρόνια τώρα καταγράφω τις ψηφίδες της τοπικής ιστορίας , πολύτιμος οδηγός μου η αγάπη των Καβαλιώτων για αυτήν αλλά και τα πρόσωπα που με δίνουν τις γνώσεις και το αρχειακό υλικό. Πρόσωπα της καθημερινότητας, που έζησαν τα γεγονότα, έχουν αναμνήσεις αλλά και τεκμήρια. Μεγάλη τιμή για μένα που με εμπιστεύονται την μνήμη τους, τα οικογενειακά τους αρχεία . Ένας από αυτούς ο αγαπητός μου Παναγιώτης Αναστασιάδης, δάσκαλο τον ονομάζω , γιατί στα πρώιμα χρόνια της δημοσιογραφίας τον συνάντησα στην ιστορική εφημερίδα Πρωινή όπου εργαζόμουν . Τεχνικός εκείνος , νεαρός ρεπόρτερ, έτσι μας έλεγαν τότε .. εγώ. Με τον καλό λόγο γνώριζε την τέχνη της τυπογραφίας και της έκδοσης μιας εφημερίδας με την παλιά κλασσική μορφή. Πριν μερικά χρόνια (το 2017) εξέδωσε ένα βιβλίο που είναι μια βιωματική αφήγηση 192 σελίδων δεν αποτελεί όμως μία απλή βιογραφία, αλλά είναι ένα μάθημα τοπικής Ιστορίας από σπουδαία γεγονότα και πρόσωπα της Καβάλας. Το βιβλίο εκείνο με τον τίτλο "Βιωματικό" πολλές φορές το .. συμβουλεύομε και " αντλώ" από αυτό πολύτιμες πληροφορίες και τεκμήρια για τις ιστορικές μου αναζητήσεις.
Πριν πέντε χρόνια την Δευτέρα 6 Νοεμβρίου 2017 σε μια κατάμεστη αίθουσα στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου του αγαπητού μας συμπολίτη Παναγιώτη Αναστασιάδη. Το Βιβλίο που έχει τίτλο: "Βιωματικό 1935-1985" παρουσίασαν δύο εξαίρετοι Ιστορικοί οι κ.κ. Απότας Κομνηνός και Νίκος Καραγιαννακίδης. Ο συγγραφέας ευχαρίστησε όλους τους συντελεστές της έκδοσης και δέχθηκε την αγάπη του κόσμου που παραβρέθηκε για να τιμήσει τη συγγραφικό του πόνημα.
ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΛΑΣΚΑΡΑΚΗ
Είχα την ιδιαίτερη τιμή να συντονίσω την εξαιρετική εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου με το ιστορικό μυθιστόρημα του Γιάννη Λασκαράκη "Κυνηγημένοι από την Ιστορία". Η παρουσίαση έγινε το βράδυ της Δευτέρας 27 Ιουνίου από την Θρακική Εστία Καβάλας, της οποίας είμαι μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο , στο Θεατράκι της πλατείας Μεχμέτ Αλή. Η εκδήλωση έγινε στο πλαίσιο των ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ της πόλης που διοργάνωσαν και φέτος ο Δήμος Καβάλας και η δημοτική του επιχείρηση "Δημωφέλεια" .
Στην εκδήλωση, για το βιβλίο και τον συγγραφέα μίλησαν ο Δήμαρχος Καβάλας, Θόδωρος Μουριάδης, ο βουλευτής Καβάλας Γιάννης Πασχαλίδης, ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Κώστας Λαλένης, και ο ίδιος ο συγγραφέας, Γιάννης Λασκαράκης. Την εκδήλωση προλόγισε ο πρόεδρος της Θρακικής Εστίας, Νίκος Τσουμπάκης.
Να προσθέσω ότι το βιβλίο επελέγη να συμπεριληφθεί στην έκθεση της Βιβλιοθήκης της Βουλής για την επέτειο των 100 χρόνων από την Μικρασιατική Καταστροφή.
Ο Γιάννης Λασκαράκης αναφέρθηκε στα κίνητρα που τον οδήγησαν στην ανάγκη συγγραφής του βιβλίου, στην ταξιδιωτική διαδρομή του στα μέρη που περιγράφει και στα πονήματα ιστορικών και άλλων, καθώς και στην πεντάχρονη εργασία του που απαιτήθηκε μέχρι τις μηχανές του τυπογραφείου και τις προθήκες τα βιβλιοπωλείων.
Στις φωτογραφίες μας : Το μουσείο σχολικής ιστορίας στην Ελευθερούπολη Παγγαίου. Ο συγγραφέας του βιβλίου "Το Βιωματικό" Παναγιώτης Αναστασιάδης και το εξώφυλλο του βιβλίου. Από την παρουσίαση του Βιβλίου του Γιάννη Λασκαράκη "Κυνηγημένοι από την Ιστορία" στην Καβάλα. Η Καβάλα μας τίμησε τον Πολιούχο της, Απόστολο των Εθνών, Παύλο και γιόρτασε τα 109 χρόνια από την Απελευθέρωση της το 1913. Χρόνια Πολλά στην αγαπημένη μας πόλη. Η φωτογραφία της Καβάλας και του Λιμανιού της στην δεκαετία του 1950
*Ο Κωνσταντίνος Π. Παπακοσμάς καταγράφει την νεότερη ιστορία της πόλης.